O Wietnamie słów kilka – część 1 …

Mieszkam już w Wietnamie ponad rok i pisałam do tej pory na różne tematy go dotyczące. W tym i kolejnym poście wrócę do początku, a mianowicie do podstawowych informacji związanych z krajem, który jest obecnie moim domem. Zatem poniżej o Wietnamie słów kilka.

Wietnam, oficjalnie nazywany Socjalistyczną Republiką Wietnamu, to kraj niezwykły, pełen różnorodności i kontrastów. Położony jest na Półwyspie Indochińskim w Południowo-Wschodniej Azji. Ma kształt rozciągniętej litery ,,S,, i zajmuje obszar 331210 km². Graniczy z Chinami, Laosem i Kambodżą oraz z Morzem Południowochińskim od wschodu i Oceanem Spokojnym od południa. Niewątpliwie jego położenie zdecydowało w dużej mierze o sposobie życia jego mieszkańców, kulturze, tożsamości narodowej, ale i trudnych losach w czasie najazdów Chińczyków, Francuzów, roli w czasie II wojny światowej, a przede wszystkim podczas wojny wietnamskiej bardzo wyniszczającej ten piękny kraj. Obecnie to wolny kraj, w którym każdy odwiedzający może czuć się bardzo bezpiecznie. Jest uroczą i magiczną krainą. Dla wielu osób to wspaniała destynacja turystyczna, a może nie tylko? Może w swej niezwykłości Wietnam skłoni niejedną z osób do pozostania w nim na dłużej.

Aby wjechać do Wietnamu trzeba posiadać ważny dokument podróży oraz wizę uprawniającą do wjazdu na terytorium kraju. W zależności od celu wjazdu wydawane są wizy jedno, bądź wielkokrotnego wjazdu z okresem ważności do 12 miesięcy. O wizę do Wietnamu można ubiegać się w urzędach konsularnych tegoż kraju. Można otrzymać ją również na granicy po wcześniejszym uzyskaniu promesy, którą oferują biura podróży i agencje turystyczne. Jednostką monetarną w Wietnamie jest dong (VND). Oznaczany jest symbolem ₫. Pieniądze można wymieniać w kantorach i bankach.

Wietnam jest krajem stosunkowo bezpiecznym. Nie odnotowuje się tutaj ataków terrorystycznych, czy też zbrojnych najazdów. Zdarzają się przestępstwa pospolite, jednak należą one do rzadkości. Należy tylko uważać na drobnych kieszonkowców działających szczególnie w dużych miastach. Wietnam zajął ostatnio 11 pozycję w ranking The Inter Nations Survey na najbardziej przyjazne państwo na świecie.

Wietnam jest bardzo zróżnicowany pod względem krajobrazowym. Możemy w nim doświadczyć niezwykłych gór, mórz, rzek, jezior, wyżyn i nizin. Cały kraj dzieli się na trzy główne regiony. Pierwszy z nich obejmuje północne obszary otoczone rzeką Czerwoną i rzeką Thai Binh, góry północy, aż po magiczny obszar Ha Long Bay. Najszerszy Region Centralny obfituje w góry, równiny, rzeki i interesujące wybrzeże. Z kolei Region Południowy stanowi Ho Chi Minh z okalającymi go miastami i wioskami, deltą Mekongu oraz sąsiadującymi wyspami  na Morzu Południowochińskim i Oceanie Spokojnym.

Również klimat w Wietnamie jest zróżnicowany. Na północy kraju występuje klimat monsunowy zwrotnikowy wilgotny. Można wyodrębnić tutaj cztery pory roku, czyli wiosnę, lato, jesień i zimę. Z kolei w regionie centralnym i południowym występuje klimat monsunowy równikowy z porą suchą i deszczową. Stąd decydując się na podróżowanie po Wietnamie warto wziąć to pod uwagę, że na północy kraju zima trwa od listopada do marca i charakteryzuje się chłodnym powietrzem, podczas gdy latem temperatury są wysokie, a wysoka wilgotność sprawia, że odczuwane są jako znacznie wyższe. Dość często występują ulewne deszcze. Z kolei w części centralnej i południowej  kraju przez cały rok jest bardzo ciepło lub ciepło, a sezon suchy występuje od grudnia do kwietnia, a od maja do listopada występuje pora deszczowa podczas której opady potrafią być bardzo obfite i nierzadko uciążliwe dla podróżujących.

Populacja w Wietnamie sięga 91 milionów, co umiejscawia kraj na 14 miejscu w świecie pod względem liczby mieszkańców. Należy pamiętać przy tym, że jest to kraj niewiele większy niż Polska. Wietnam jest domem dla 54 grup etnicznych. Znakomitą większość, czyli około 86% stanowią Wietnamczycy nazywani Viet. Zamieszkują oni głównie tereny nizinne oraz rejony delty Rzeki Czerwonej i Deltę Mekongu. Z mniejszości etnicznych najliczniejszą grupą są Tay stanowiący około 2% populacji, Thai, Muong, Khmer, Hoa, czyli Chińczycy, Nung, Hmong oraz Cham. Pozostałe stanowią niewielki procent całej populacji, a niektóre z nich tworzą grupy tylko kilkuset osobowe. W większości przypadków zamieszkują one regiony górskie i wyżyny. Jeśli ktoś nie ma możliwości podróżowania po całym Wietnamie i zobaczenia na własne oczy przedstawicieli różnych mniejszości etnicznych może udać się do najpiękniejszego muzeum w Hanoi, a może i całym kraju, mianowicie do Skansenu Etnograficznego. Muzeum Etnograficzne, czyli Vietnam Museum of Ethnology, to najpiękniejsze, najnowsze, największe, interaktywne i najbardziej interesujące miejsce, które zawiera historię, dziedzictwo i tożsamość kulturową 54 grup etnicznych zamieszkujących Wietnam z ich tradycjami, zwyczajami, symbolicznymi rytuałami, wierzeniami, jak i z życiem codziennym. Zebrano w nim wspaniały zbiór przedstawiający sztukę plemienną, artefakty i przedmioty codziennego użytku oraz przykładowe, prawdziwe domy pochodzące z różnych kultur. Podczas zwiedzania możemy zapoznać się z rozmieszczeniem ich w poszczególnych regionach Wietnamu, jak i z życiem codziennym ukazującym wieloetniczny, zróżnicowany pod względem społeczno-kulturalnym obraz wietnamskiego społeczeństwa. Możemy zobaczyć przedmioty codziennego użytku, stroje, biżuterię, kaligrafie, rzemiosło, rzeczy i elementy związane z obrządkiem weselnym, ceremonią pogrzebową, rytuałami duchowymi i religijnymi poszczególnych plemion. Znajdują się wśród nich bezcenne antyki oraz narzędzia użytku codziennego takie jak noże, broń, kosze, sieci i inne przedmioty. Interesującą częścią ekspozycji jest skansen i ogród. Odnajdziemy tam położone wśród zieleni autentyczne domy i budynki. Obiekty mają naturalną wielkość i przedstawiają domy mieszkalne grup Dao i H’mong i domy na palach plemion Tay i Viet, które modelowo przedstawiają życie poszczególnych plemion. Poza nimi znajdują się tutaj również przykłady miejsc zebrań, takie jak słynny Bahnar o wysokości 19 metrów będący symbolem umiejętności i siły. Bardzo interesującym miejscem jest grobowiec, czyli Giarai Tomb. Jest on siedzibą śmierci wokół której przedstawiono taniec płodności. Drewniane postaci wyglądają bardzo realistyczne, a seksualne rytuały, które przedstawiają, są dość frywolne. Muzeum Etnograficzne to niezwykłe miejsce dziedzictwa kulturowego w pigułce, przepełnione historią, sztuką, wierzeniami i życiem codziennym 54 plemion zamieszkujących Wietnam. To pouczająca lekcja, którą warto w nim przeżyć zwłaszcza jeśli nie ma się planów podróżowania po całym Wietnamie, bowiem wystawa jest świetnie przygotowana, a skansen bardzo realistyczny.

Język wietnamski jest oficjalnym i narodowym językiem obowiązującym na terenie całego kraju. Używany jako podstawowy przez około 87% populacji zamieszkującej Wietnam i wietnamskich emigrantów żyjących na całym świecie. Pozostali traktują go jako drugi język, gdyż na co dzień porozumiewają się używając własnego dialektu. Uznaje się, że językiem wietnamskim posługuje się ponad 80 milionów ludzi na świecie. Również w Stanach Zjednoczonych, Australii, Kanadzie, Niemczech, Chinach, a nawet w Czechach i w Polsce są liczne społeczności posługujące się nim. Język wietnamski zaliczany jest do grupy języków austroazjatyckich, a szczegółowiej do języków Mon-Khmer. Jest językiem izolującym, co oznacza szyk w zdaniu: podmiot – orzeczenie – dopełnienie i, co najważniejsze, tonalnym. Nie wystarczy odczytywanie liter i wyrazów. Każde słowo musi być wypowiedziane w odpowiednim tonie, a jest to nie łatwe, gdyż jest ich aż sześć. Tony mają ogromne znaczenie i są najważniejsze. Decydują o tym, czy to co mówimy brzmi sensownie. Przy każdej samogłosce występują oznaczenia w postaci znaków tonalnych. Język wietnamski jest stosunkowo trudny do nauki, choć oczywiście nie jest to niemożliwe. Jest to język głośny. Jedno słowo może mieć wiele znaczeń i to zupełnie odmiennych, w zależności od tego jak je wypowiemy, jakim tonem, z jakim akcentem. Wymaga on od mówiącego odpowiedniej modulacji głosu. Bez tego nie zostaniemy zrozumiani.  Istnieją trzy główne dialekty języka wietnamskiego, czyli północny z Hanoi włącznie, centralny używany w okolicach Dak Lak i Hue oraz południowy, który usłyszymy w Ho Chi Minh i okolicach. Użytkownicy dialektów bez trudu rozumieją się wzajemnie. Różnice między nimi dotyczą zwłaszcza wymowy, ale występują także różnice w słownictwie. Praktycznie nie ma różnic w gramatyce i ortografii. Język standardowy oparty jest na dialektach północnych. Język wietnamski jest niewątpliwie interesujący, egzotyczny i nie łatwy jednocześnie. Choć jego gramatyka nie jest skomplikowana to tonalny jego charakter nastręcza wielu trudności. Należy nauczyć się wymowy w sześciu tonach, co wcale nie jest takie oczywiste dla nas Polaków, gdyż w naszym języków nie mówimy tonalnie, tylko mamy tryby: twierdzący, pytający i wykrzyknikowy. Są one używane w zależności od tego, co chcemy powiedzieć i w jaki sposób lub czy chcemy o coś zapytać. Pamiętajmy o tym zawsze, że w języku wietnamskim najważniejsze są tony, tony i jeszcze raz tony, gdyż nawet najdrobniejsza zmiana akcentu, modulacja głosu, może zmienić znaczenie wypowiadanego słowa, czy też całej wypowiedzi.

Ciąg dalszy nastąpi 🙂